AKARSU ELEKTRİK
 
  Ana Sayfa
  ARAMA
  ÜYE OL
  ÜYE GİRİŞİ
  SOHBET
  ELEKTRİK
  Kompanizasyon sistemleri ve hesapları
  Topraklama
  TOPRAKLAMA PROJE HESAPLARI
  Prafudurlar
  Aydınlatma projesi çizimi
  Asenkron Motorlar
  AC motorlar
  AC motorlar.
  AUDIO
  ELBİ
  VİKO
  TASARRUF AMPULLERE DIKKAT
  HABER GAZETE
  ARKADAŞINIZI TAVSİYE EDİN
  KARTVİZİT
  LAMBA
  OYUN
  Ziyaretçi defteri YAZARKEN DİKKATLİ SÜŞÜN
  Yeni sayfanın başlığı
  Yeni
  Yeni sayfA
TOPRAKLAMA PROJE HESAPLARI

TOPRAKLAMA PROJE HESAPLARI

2.1. Hesaplamalarda Kullanılan Değerler

2.1.1. Toprak Özgül Direnci (?)

Yere akan akım büyük dirençler ile karşılaşır. Topraklayıcıların dirençlerini hesaplamak veya ölçmek için Şekil 2.1′de görüldüğü gibi toprağın özgül direncinin bilinmesi gerekmektedir. Toprak çok karışık bir iletken ve yapıya sahip olduğu için her toprağın cinsinin önceden bilinmesi önemlidir. Kenarı 1 m olan bir küpün özgül direnci:

topraklama projesi hesapları

topraklama projesi hesapları

Tablo 2.1′de çok rastlanan özgül toprak direnç değerleri verilmiştir. Her projede bu değerlerin ölçülmesi tavsiye edilir.

Tablo 2.1: Özgül toprak direnci değerleri

 

Toprağın cinsi Özgül toprak direnci (?m) Özgül toprak direnci ortalama değerleri (?m)
Bataklık 5-40 30
Killi toprak ekili arazi 20-200 100
Nemli kum kuru kum 200 -2500 200 nemli 2500 kuru
Çakıl 500 -3000 500 nemli 3000 kuru
Taşlı zemin < 1000  
Kaya >10000 50
Saf çimento    
1 x çimento 3 x çakıl 50-500 150
1 x çimento 5 x çakıl   400
1 x çimento 7 x çakıl   500
Bakır 0,018. 10-6  
Alüminyum 0,029. 10-6  
Demir 0,1.10-6  

Özgül toprak direnci toprağın sıcaklık ve nemine bağımlı olarak aylar arasında farklı değerler gösterir. Geçiş direncinin hesabı veya ölçümünde ortalama olarak ± %30 dalgalanmalara dikkat edilmelidir. Bataklığın sıcaklığa göre özgül toprak direnci Tablo 2.2’de ve ekili bir arazinin nemlilik oranına göre toprak özgül direnci Tablo 2.1′de verilmiştir.

Tablo 2.2: Bataklığın sıcaklığa göre özgül toprak direnci

 

Sıcaklık (°C) Özgül toprak direnci (?m)
20 10 O su O buz -5 -10 75 99 138 300 790 3300

2.1.2. Şerit Uzunluğu(L)

Şerit, yuvarlak iletken ya da örgülü iletkenden yapılan ve fazla derine gömülmeyen topraklayıcılardır. Yıldız, halka (ring), gözlü topraklayıcı veya bunların bazılarının bir arada kullanıldığı biçimde düzenlenebilir. Zemin şartları uygunsa şerit topraklatıcılar 0,5-1 metre derinliğe gömülmelidir. Hesaplamada esas olan gerekli yayılma direncinin bilinmesidir. Gereken şerit uzunluğunu bulmak için yayılma direnci hesaplanarak çizelgeden tayin edilebilir.

2.1.3. Elektrot Gömülme Derinliği (H)

Topraklama işleminde kullanılan elektrotların toprağa gömülme derinlikleri toprağın yapısı, iklim, toprağın donma derinliği gibi faktörlere bağlıdır. Dikey ve derin topraklayıcılar toprak içerisine çakılırlar. Toprak yüzey kısmı iklim değişimi ve nemlilik oranlarında değişiklik gösterdiğinden toprak özgül direnci de değişim gösterir. Bunu asgariye indirgemek için ilgili yönetmelik gereği en az 1 metre derine gömülmelidir.

topraklama projesi hesapları

2.1.4. Çubuk Boyu (l)

Çubuk topraklayıcı boru ya da profil çelikten yapılan ve toprağa çakılarak kullanılan topraklayıcılardır. Çubuk (derin) topraklayıcılar toprağa olabildiğince dik çakılmalıdır. İstenilen değerde yayılma direncinin sağlanabilmesi için birden çok çubuk kullanılacaksa; toprağın üst tabakasının kuruması ve donması gibi nedenlerle paralel bağlı çubuk topraklayıcılar bütün uzunlukları boyunca etkili olamadıklarından, bunlar arasındaki uzaklık bir topraklayıcının etkili boyunun en az iki katı olmalıdır. Hesaplamalarda çubuk boyları toplanır.

topraklama projesi hesapları

2.1.5. Temelin Eni (a)

Temel en ölçüsü mimari plan üzerinden ölçeğe uygun olarak alınır. Burada dikkat edilmesi gereken ölçeğe göre uzunluğun doğru hesaplanmasıdır.

2.1.6. Temelin Boyu (b)

Çizili olan mimari plan üzerinden alınacak değerdir. Bu değerler; yapılacak olan topraklama şekline bağlı olarak kullanılacak olan topraklama iletkeni uzunluğunu da hesaba gerek kalmadan bulmamızı sağlar.

2.1.7. Temelin Enine Paralel İletken Sayısı

Yapılan hesaplar sonucunda temeli topraklanacak binanın bulunan topraklama direnç değeri müsaade edilen değerden büyük çıkarsa; bu kez direnç değerini düşürmek için temel şerit topraklama ile topraklanmış ise buna paralel bir ya da daha fazla şerit çekilir.

Bu sayı topraklama direnci normal sınırlar içine düşünceye kadar artırılır. Bu sayede temel enine kullanılacak paralel kol sayısı bulunur.

2.1.8. Temel Boyuna Paralel Kol Sayısı

Enine paralel kol sayısı bulunur iken, boyuna paralel kol sayısı da aynışekilde bulunmuş olur. Bu sayede topraklamada kullanılan iletkenin (şerit, yıldız, ağ olarak) toplam uzunluğunu da bulmuş oluruz. Bunları yaparken kullanılacak olan topraklama sistemi de önemlidir (şerit, yıldız, gözlü, vs.).

Diğer bir hususta 20×20 m daha büyük olmayan gözlerden bir ağ oluşturulmasıdır.

2.2. Hesaplanacak Değerler

Hesaplanacak olan değerleri bir örnek proje üzerinde inceleyelim.

Örnek 1: Şekil 2.4’teki atölyenin temel topraklaması hesabını yapınız.

topraklama hesapları

2.2.1. Toplam Temel Eni İletken Boyu

Temelin enine paralel iletken sayısı ile temel eni çarpılarak bulunur. Örneğimizde temel boyu 20 metreden büyük olduğundan 20 metrelik göz oluşturmak için 3 kol yapılırsa, temel eni 15 metre, 15×3=45 metre olarak bulunur.

2.2.2. Toplam Temel Boyu İletken Boyu

Temelin boyuna paralel iletken sayısı ile temel boyu çarpılarak bulunur. Örneğimizde temel boyu 30 metre, en az iki kol bulunması gerektiğinden 30×2=60 metre olarak bulunur.

topraklama projesi hesapları

topraklama hesapları

2.2.7. Topraklama Toplam Eşdeğer Direnci (Re)

Topraklama tesisleri yapılırken yapılan hesaplamalarda farklı topraklama metotlarının bir arada kullanılması gerekiyorsa bu durumda; ohm kanunu metotları kullanılarak toplam eşdeğer direnç hesabı yapılır. Kullanılan farklı sistemler paralel bağlı olurlar. Burada kullanılan metotların dirençleri ayrı ayrı hesaplanarak paralel bağlı dirençlerin hesabında kullanılan metotlarla toplam topraklama eşdeğer direnci Re bulunur.

topraklama projesi çizim hesapları

2.3. Standart Direnç Sınır Değeri Uygunluk Kontrolü

Topraklama hesaplamaları sonucunda elde edilen değerlerin uygunluk kontrolünün yapılması gerekmektedir. Bu kontrol yapılırken ;

  • Gözle muayene
  • Denetleme
  • Ölçme

İşlemleri yapılarak gereken değerler kontrol edilir. Bu kontrollerde topraklamalar yönetmeliğinin 5. maddesi a bendinde yer alan değerlere uygunluğu gerekir. Eğer uygun değilse koşulları sağlayıncaya kadar işlemler yeniden yapılır. Bu koşullar:

Mekanik dayanım ve korozyona karşı dayanıklılığın yerine getirilmesi.

  • Isıl bakımından en yüksek hata akımına karşı dayanıklılık.
  • İşletme araçları ve nesnelerin zarar görmesinin önlenmesi.
    • En yüksek toprak hata akımı esnasında, topraklama tesislerinde ortaya çıkabilecek gerilimlere karşı insanların güvenliğinin sağlanması.
    • Topraklama tesisleri boyutlandırılırken şu değerler önemlidir
  • Hata akımının değeri
  • Hatanın süresi
  • Toprağın özellikleri

Yapılan kontrollerde bu değerlere uygunluk sağlanıyorsa proje onaylanmıştır.


 
   
SİTEMİZE TEŞVİK EDEN 1 ziyaretçi ÜYELERİMİZ VAR
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol